Toelichting Bibliografisch apparaat

In het Bibliografisch apparaat voor de Nederlandse sportgeschiedenis wordt een systematisch overzicht gegeven van ruim 7.500 titels op het gebied van de Nederlandse sportgeschiedenis. De bibliografie bevat zowel titels op het gebied van koloniale, nationale, lokale en regionale sportgeschiedenis als een lijst van periodieken en een overzicht van biografische studies. De uitgave uit 2005 is vanaf 31 januari 2021 online te doorzoeken bij De Sportwereld.

 

Het Bibliografisch apparaat voor de Nederlandse sportgeschiedenis biedt een systematisch overzicht van publicaties op het gebied van de Nederlandse sportgeschiedenis. Het overzicht is niet compleet, maar wel veelomvattend. Ruim 7.500 titels zijn opgenomen. Deze bibliografie is bedoeld als hulpmiddel voor een brede groep mensen die belang stellen in sportgeschiedenis: wetenschappers, journalisten, studenten, auteurs van gedenkboeken van sportverenigingen en sportbonden, verzamelaars en overige geïnteresseerden. Andere doelgroepen zijn bibliotheken, mediatheken, archiefdiensten, musea en (sport)organisaties met collecties op het gebied van sport en geschiedenis.

 

Online beschikbaar
Met de uitverkoop van de uitgave uit 2005 en door de toegenomen mogelijkheden voor en behoefte aan het online zoeken naar informatie in dit soort bestanden is het idee ontstaan om het Bibliografisch apparaat op de website van De Sportwereld aan te bieden. Met dank aan Arko Sports Media voor het beschikbaar stellen van het bestand, de inzet van bestuursleden/vrijwilligers van De Sportwereld voor de omzetting van bestanden en Ernest Verhees voor nabewerking, controles en publicatie is dit in januari 2021 gelukt.

 

Het online komen van de titels uit de papieren uitgave uit 2005 is een eerste stap in het digitale aanbod door De Sportwereld om onderzoek naar sportgeschiedenis te promoten en mogelijk te maken. Het wordt vervolgd met de uitbreiding met titels die bekend zijn uit een digitale aanvulling op de bibliografie, met de titels die in elke uitgave van magazine De Sportwereld zijn bijgehouden en tot slot met ingezonden titels door het publiek. Daarnaast willen we de mogelijkheid onderzoeken om bij de titels ook vindplaatsen in bibliotheken en archieven te melden, met extra aandacht voor links naar uitgaves die online beschikbaar zijn. Koppelingen met andere kennisbanken en databases over sportgeschiedenis zou het ideaalplaatje compleet maken. Voor deze uitbreidingen zullen wel eerst de noodzakelijke financiële middelen gevonden moeten worden.

 

De digitale uitgave is in inhoud gelijk aan de titels en nummers uit de papieren uitgave. Voor de indeling in categorieën en de genoemde takken van sport zijn enkele kleine aanpassingen gedaan, mede ten behoeve van toekomstige aanvullingen. Hiervoor is afgestemd met de samensteller Wilfred van Buuren. Het voorwoord voor de oorspronkelijke uitgave verdient ook hier vermelding.

 

Oorspronkelijke voorwoord
In Nederland zijn op verschillende plaatsen sporthistorische publicaties te vinden. Het is voor onderzoekers en belangstellenden echter niet gemakkelijk om te achterhalen wat er nu precies is en waar dit zich bevindt. Er bestaat in Nederland geen centrale vindplaats voor sporthistorische literatuur. Een gebrek aan ontsluiting van sporthistorische informatie wordt door onderzoekers ervaren als een probleem bij de bestudering van de Nederlandse sportgeschiedenis.

 

De bibliografie was een initiatief van Stichting de Sportwereld. Wilfred van Buuren was verantwoordelijk voor de inhoudelijke uitvoering (onderzoek, coördinatie en samenstelling). Peter Los deed onderzoek op regionaal en lokaal gebied. Nico van Horn schreef een bijdrage over koloniale geschiedenis.

 

Een klankbordgroep adviseerde over opzet en uitvoering van de bibliografie. Deze klankbordgroep bestond uit: Sjef Boon (NOC*NSF), Michel van Gent (Instituut voor Nederlandse Geschiedenis), Fons Kemper (Ministerie van VWS), Susan Smit (W.J.H. Mulier Instituut), Theo Stevens (Vrije Universiteit), Ruud Stokvis (Universiteit van Amsterdam), Gerard van den Houten, Nico van Horn, Peter Los en Sjoerd van Tiel (allen Stichting de Sportwereld).

 

Deze bibliografie was niet tot stand gekomen zonder de hulp van anderen. Mijn bijzondere dank gaat uit naar het bestuur van Stichting de Sportwereld, medesamenstellers Peter Los en Nico van Horn en de leden van de klankbordgroep. Ook wil ik graag iedereen bedanken die heeft geholpen met informatie of andere steun. In het bijzonder noem ik: Pieter Breuker, mijn vader Wim van Buuren, Wim Coster, Sandra Dusink, Gerard van den Houten, Gerda en Wouter Los, Koos Steendijk-Kuypers, Theo van de Rijt en Sportservice Noord-Holland. Mijn erkentelijkheid gaat verder uit naar Michel van Troost, Janeke de Zeeuw en Mirjam de Graaff van Arko Sports Media voor hun enthousiasme. Speciale dank komt toe aan de organisaties die het onderzoek en de boekuitgave financieel mogelijk maakten: de Directie Sport van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, de Stichting Prins Bernhard Cultuurfonds, de Stichting VSB Fonds, de J.E. Jurriaanse Stichting en Stichting de Sportwereld.