Ruim 3500 olympische boeken, folders en tijdschriften, een digitale collectie met honderden foto’s van de Olympische Spelen in Amsterdam 1928 en veel memorabilia uit datzelfde olympisch jaar. Dit olympische erfgoed vormt voor de Hogeschool van Amsterdam (HvA) een belangrijke basis voor de verdere ontwikkeling van onderwijs en onderzoek over uiteenlopende vraagstukken rondom de Olympische Spelen van vroeger en nu. CvB-voorzitter UvA-HvA Geert ten Dam onthulde vandaag een deel van de recent verkregen sporthistorische collectie die tentoongesteld is bij de faculteit Bewegen, Sport en Voeding van de HvA.

Bijkerk
De enorme schat aan olympisch materiaal is afkomstig van Ton Bijkerk. Deze inmiddels 85-jarige sporthistoricus was op jonge leeftijd zelf een verdienstelijk zwemmer. De liefde voor de sport is hem dus niet vreemd. Als Ton Bijkerk in 1960 een Duits boek koopt over de geschiedenis van de Olympische Spelen, leest hij tot zijn verbazing dat Nederland al in 1900 heeft deelgenomen aan de Olympische spelen en daar zelfs enkele medailles heeft gewonnen. Hij vraagt dit na bij het Nederlands Olympisch Comité (tegenwoordig NOC*NSF) dat van niets wist.

Collectie
Zijn bevinding uit 1960 blijkt de start voor een levenslange interesse in de Olympische Spelen en dan vooral de Nederlandse deelname eraan. Bijkerk slaat aan het verzamelen. Ruim een halve eeuw later is zijn collectie uitgegroeid tot een schat aan informatie. Een groot deel daarvan, onder meer een bibliotheek van 3500 sportboeken over de Olympische Spelen vanaf 1896, gaat nu naar de HvA. Ook veel memorabilia, in het bijzonder uit 1928, maar ook van latere Olympische Spelen, heeft de HvA in haar bezit gekregen. Daaronder enkele pronkstukken, zoals een deelnemerskaart van atlete Mien Duchateau uit 1928. In dat jaar mochten vrouwen voor het eerst deelnemen aan atletieknummers. Andere voorbeelden van olympisch erfgoed zijn een originele zilveren medaille uit 1928 van de Nederlandse zeiler Maarten de Wit en de olympische toortsen van de zomerspelen van Moskou 1980 en Los Angeles 1984.

Om ook studenten, onderzoekers en specialisten van buiten de HvA te laten profiteren van de enorme boekencollectie van Bijkerk, is sporthistoricus Wilfred van Buuren op verzoek van de HvA bezig met het ontsluiten van de collectie. Dat gebeurt via WorldCat, de grootste bibliografische databank ter wereld. Meer dan 50 000 bibliotheken uit meer dan 90 landen werken samen aan één gemeenschappelijke online catalogus.

Olympisch Studiecentrum
De HvA heeft de wens om de sporthistorische collectie van Bijkerk op termijn te laten uitgroeien tot een Olympisch Studiecentrum, waarbinnen alle onderwijs- en onderzoeksactiviteiten op het gebied van de Olympische Spelen worden gebundeld. Vier organisaties, NOC*NSF, de Radboud Universiteit Nijmegen, het Olympisch Stadion en de HvA, hebben over dat idee deze week overleg gevoerd. Uit dat gesprek blijkt dat alle betrokkenen positief staan tegenover de komst van een dergelijk studiecentrum. Er komt nu een samenwerkingsverband NOS*NSF – Radboud Universiteit Nijmegen –  Olympisch Stadion – HvA  dat de mogelijkheden voor een Olympisch Studiecentrum verder gaat onderzoeken.